Ξηροφθαλμία είναι η απώλεια ή η μείωση της ικανότητας του ματιού να παράγει φυσιολογικά δάκρυα. Είναι μια από τις πιο συνηθισμένες αιτίες επίσκεψης σε έναν ειδικό στην φροντίδα των ματιών. Μια ποικιλία παραγόντων μπορεί να προκαλούν είτε να επιτείνουν το πρόβλημα. Μερικοί σχετίζονται με την ηλικία, κάποιοι άλλοι με το περιβάλλον. Η ξηροφθαλμία είναι μια συχνή κατάσταση που μπορεί να αντιμετωπιστεί με μια θεραπεία.

Διάγνωση της ξηροφθαλμίας
Η ξηροφθαλμία μπορεί να προέρχεται από μια σειρά αιτίων, τα οποία σχετίζονται με την φυσιολογία του ατόμου και με το περιβάλλον. Ένα συνηθισμένο αίτιο είναι η μειωμένη παραγωγή δακρύων από τους δακρυΪκους αδένες, κάτι που συμβαίνει φυσιολογικά με την ηλικία, ειδικότερα δε στις γυναίκες, κατά την εμμηνόπαυση.

Για την ξηροφθαλμία μπορεί να ευθύνεται και η ποιότητα των δακρύων. Σε ένα φυσιολογικό δάκρυ υπάρχουν τρία συστατικά, νερό, βλεννώδεις εκκρίσεις και λιπαρές εκκρίσεις (σμήγμα). Αυτά τα τρία συστατικά συντελούν από κοινού στην κατάλληλη ποσότητα υγρασίας, κατανέμουν την υγρασία στον κερατοειδή και προλαμβάνουν την εξάτμιση, η οποία μπορεί να κάνει το μάτι ξηρότερο. Εάν διαταραχθεί ένας από τους τρεις αυτούς παράγοντες, το μάτι μπορεί να μην τρέφεται και να μην προστατεύεται όπως πρέπει. Συνήθως το πρόβλημα είναι η ανεπαρκής ποσότητα λιπαρών εκκρίσεων στα δάκρυα, πράγμα που οδηγεί σε εξάτμιση, η οποία προκαλεί ξηροφθαλμία.

Η πολύ μειωμένη παραγωγή δακρύων είναι πιθανόν να συνδέεται με ορισμένα φάρμακα, όπως τα αντιισταμινικά, αντισυλληπτικά, διουρητικά, σκευάσματα για την καρδιά και τα αγγεία, αντιφλεγμονώδη, αναλγητικά, καθώς και κάποιες παθολογικές καταστάσεις, όπως ο διαβήτης, η ρευματοειδής αρθρίτιδα και τα προβλήματα του θυρεοειδούς.

Συμπτώματα της ξηροφθαλμίας
Άσχετα από τα αίτια της ξηροφθαλμίας, οι ενδείξεις και τα συμπτώματα είναι όμοια. Ένας ειδικός στην φροντίδα της όρασης μπορεί εύκολα να προβεί σε διάγνωση της ξηροφθαλμίας με διεξοδική εξέταση, παρατηρώντας την ροή και την ποιότητα των δακρύων, και εξετάζοντας τον κερατοειδή και τα βλέφαρα σε ό,τι αφορά τα παρακάτω: 

• Ερυθρότητα (κοκκινίλα) στα μάτια
• Ερεθισμό των ματιών
• Νυγμούς (τσιμπήματα) στα μάτια
• Εικόνα υγρού ματιού
• Μάτια που δυσκολεύονται όταν χρησιμοποιούν φακούς επαφής

Ο επαγγελματίας στην φροντίδα της όρασης που σας παρακολουθεί είναι σε θέση να αξιολογήσει την κατάσταση των ματιών σας και να αποφασίσει εάν πρόκειται για ξηροφθαλμία ή για ένα φάσμα ποικίλων υποκείμενων καταστάσεων που προξενούν ξηρότητα στο μάτι.

Θεραπευτική αγωγή για την ξηροφθαλμία 
Για την ξηροφθαλμία υπάρχει μια σειρά τρόπων θεραπείας, με στόχο την ανακούφιση των συμπτωμάτων ή την θεραπεία του υποκείμενου αιτίου. Οι συνηθέστεροι τρόποι θεραπείας περιλαμβάνουν:

• Eλαχιστοποίηση της ξηρότητας: αποφεύγετε καταστάσεις που συντείνουν στην ξηρότητα, όπως την υπερβολική θέρμανση ενός δωματίου, τον άνεμο και το κάπνισμα. Έξω από το σπίτι καλό είναι να φοράτε γυαλιά wraparound, για να μειώνεται η ξηραντική επίδραση του αέρα στα μάτια
• Τεχνητά δάκρυα: ανακουφίζουν τα μάτια γιατί συμπληρώνουν τα φυσικά δάκρυα και χρησιμοποιούνται, συνήθως, για ελαφρές περιπτώσεις ξηροφθαλμίας.
• Οφθαλμικές σταγόνες με ιατρική συνταγή: διεγείρουν την παραγωγή φυσικών δακρύων
• Χειρουργική επέμβαση: υπάρχει η δυνατότητα να εισαχθούν βύσματα για να εμποδίσουν την οδό παροχέτευσης των δακρύων ή να αφαιρεθούν τελείως οι δακρυϊκοί πόροι. Και οι δύο μέθοδοι στοχεύουν στην συγκράτηση των δακρύων που παράγει το μάτι σας για όσο το δυνατόν μεγαλύτερη χρονική περίοδο.